Retina Damar Tıkanıklıkları

Retina ven tıkanıklıkları diyabetten sonra retinanın damar hastalıkları arasında ikinci sırada yer alır. Esas problem, retina damarlarının duvarında oluşan hasardır. Hipertansiyon, glokom (yüksek göziçi basıncı), damar sertliği, pıhtılaşma problemleri ve diyabeti olan hastalar risk altındadırlar. Sıklıkla 50-60 yaş arasında görülür. Santral retinal ven tıkanıklığı ve ven dal tıkanıklığı diye bilinen iki tipi vardır.

Hastalar genelde ani ağrısız görme kaybı şikayeti ile başvururlar. Yapılan muayenede erken aşamada tıkanıklığın sonrasındaki bölgede, retina içine kanamalar, retinada sıvı toplanması (retinal ödem), madde birikimleri (yumuşak eksudalar) görülür. İleri evrede ise kanamalar geri çekilir ancak ödem devam edebilir. Yeterince beslenemeyen retinada anormal yeni damar oluşumu ve buna bağlı sorunlar olabilir.

Retina ven tıkanıklıklarının tedavisinde klinik duruma göre takip, laser ile fotokoagulasyon veya cerrahi teknikler uygulanabilir.

II. Retina arter tıkanıklıkları :

Retinal arter tıkanıklığı, santral retinal arter ya da onun dallarından birinin tıkanması sonucunda oluşur. Bu tıkanmaya genellikle kan dolaşımındaki küçük bir emboli neden olur. Yüksek kollesterol, kalp hastalığı, arteriyoskleroz, sistemik hipertansiyon, diyabet ve glokom retinal arter tıkanıklığı için risk faktörleridir. Tıkanıklık sonucunda tıkanan arterin beslemesi gereken bölgede yetersiz oksijenlenme gerçekleşir ve tüm bunların sonucunda kalıcı görme kaybı oluşur. Hastalar genelde ani ağrısız görme kaybı şikayeti ile başvururlar. Görme kaybını derecesi tıkanmanın olduğu nokta ile alakalıdır. Rutin bir gözdibi muayenesinde tanı konulabilir.

Retina arter tıkanıklıklarında, tıkanıklığın oluştuğu ilk saatlerde tedavi acil olarak yapılırsa bazı hastalarda düzelme olabilmektedir ancak ileri dönemlerde görme kaybının geri döndürülmesi mümkün olamamaktadır. Tıkanıklığın ilk saatlerinde hiperbarik oksijen tedavisi faydalı olabilmektedir. Ayrıca göz küresine masaj uygulanarak tıkanıklığa sebep olan embolinin periferiye giderek, daha az görme hasarına yol açmasına gayret edilir.

Sonuç olarak, ani, ağrısız, geçmeyen görme kaybı şikayeti olan hastalara, vakit kaybetmeden, en yakın göz doktoru uzmanına başvurmaları önerilir.

Retina damar tıkanıklığı geçiren hastaların daha sonra gelişebilecek komplikasyonları engellemek amacıyla göz hekimleri tarafından takibi son derece önemlidir.

Kırma – Odaklanma Kusurları

Görmemizin net olması için ışığın kornea ve lenste düzgün olarak kırılması ve retinaya yönlendirilmesi gerekir. Işığın bu ortamlardan geçerken kırılmasına ‘refraksiyon’ denir. Bulanık görmenin sebeplerinden biri ışığın kornea ya da lenste uygun olmayan bir şekilde kırılarak hatalı fokus/netleme oluşmasıdır ki bu durum ‘refraksiyon kusuru’ ya da ‘refraksiyon hatası’ olarak adlandırılır. Miyopi, astigmatizma ve hipermetropi refraksiyon kusurlarıdır. Bu aşamada doktorunuzun reçete edeceği gözlükler ve kontakt lensler ışığın düzgün olarak retina üzerinde fokuslanmasını sağlar. Gözlük ve kontakt lensle yapılan bu düzenleme, korneanın şeklini değiştirmek suretiyle refraktif cerrahi aracılığıyla da gerçekleştirilebilir.

Miyop Göz

Miyopi toplumda yüksek bir oranda bulunur. Göz doktoru tarafından düzeltilmesi ve tedavisi kolay bir kusurudur. Miyopide göze giren ışık retinanın önünde odaklanır, bu da bulanık görmeye yol açar. Miyoplarda gözün ön arka uzunluğu fazladır ya da odaklama gücü fazladır.Miyopisi olan insanlar uzağı görmekte zorlanırken, yakını net görürler. Miyopisi olan bir insan sinemada alt yazıları okurken, dolmuş ve otobüslerin üzerindeki yazıları okurken zorlanır ve uzaktan gelen insanların yüzünü kolayca seçemez.

Miyopi neden oluşur
Miyopide göze giren ışık retinanın önünde odaklanır, bu da bulanık görmeye yol açar. Miyoplarda gözün ön arka uzunluğu fazladır ya da odaklama gücü fazladır. Miyopi ailesel olabilir. Çocuklarda ortaya çıkabilir, büyüdükçe artma ihtimali fazladır.

Miyopinin belirtileri nelerdir
Başağrısı, göz yorgunluğu, uzak mesafedeki nesneleri net görmede problem olması ve zorlanılması, gözleri kısarak net görmeye çalışmak miyoplarda görülebilir. Çocuklar okulda tahtayı rahat görememekten şikayet edebilirler, televizyonu yakından izleme eğilimindedirler.

Miyopim olduğunu nasıl anlarım
Miyopi tanısı, göz doktorunuzun yapacağı muayene sonucunda kesinleşir. Miyopisi olan hastalar her yıl göz muayenesinden geçmelidirler. Numaraların kontrolü dışında retina muayenesi de önemlidir. Retinada oluşan bazı anormallikler ve zayıflıklar miyoplarda sağlıklı topluma göre daha sık görülmektedir. Bunların erken teşhis ve tedavisinde düzenli muayenenin rolü tartışılmaz.

Miyopi nasıl tedavi edilir
Miyopi gözlük ya da kontakt lenslerle düzeltilebilir ya da refraktif cerrahi ile tedavi edilebilir. Ancak nadiren görülen çok yüksek numaralı ‘patolojik miyopi’ yani miyopi hastalığı denen durumda gözün çapı çok büyüktür ve miyopiye bazı retina problemleri de eklenmiştir. Bu yüzden patolojik miyopi hastalarının görmeleri belirli bir seviyeyi geçemez. Diğer kusurlarında olduğu gibi miyopinin tedavisinde aşağıdaki seçenekler mevcuttur:

1. Gözlük: Miyopide gözlük reçeteniz ‘-1.00’ örneğinde olduğu gibi eksi değerli olacaktır. Numara büyüdükçe lensin gücü artar.

2. Kontakt lens: Göz doktorunuz gözünüze uygun lensi size tavsiye edecek ve uygulayacaktır.

3. Refraktif cerrahi: Tedavinin bir diğer kısmı korneanın yapısının değiştirilmesi ilkesinde yola çıkan refraktif cerrahidir. Bu tedavi sonucunda amaçlanan hastanın gözlük veya kontakt lens kullanımından kurtulmasıdır.

Astigmat Göz

Astigmatizma gözlük, kontakt lens ya da refraktif cerrahi ile düzeltilebilen bir görme kusurudur. Toplumda çoğu insanda normal olarak bulunur. korneanın yapısı kabaca bir futbol topu gibi, küreye benzer. Bu yapı bir yumurta gibi oval olursa kusuruna yol açar. Astigmatizmada korneanın eğriliği düzgün değildir, bu yüzden göze giren ışık farklı bir kaç şekilde kırılır. Sonuçta görme bulanık ve dalgalı olur. Bir miktar astigmatizma hemen herkeste mevcuttur.

Astigmatizma neden oluşur
Astigmatizma kalıtsal olabilir ve doğumda mevcuttur. Nadiren göz kapaklarında bulunan kitlelerin yaptiği basınç sonucu oluşur. Uzun süre yakın mesafe işlerle uğraşanlarda daha sık görülebilir.

Astigmatizmanın belirtileri nelerdir

Astigmatizması olan insanlarda başağrısı, gözlerde yorgunluk ve ağırlık hissi, hem yakın hem uzak görmede bulanıklık, gözlerde yanma hissi, kaşıntı gibi belirtilere rastlanabilir. Tüm bu bulguların olması astigmatizmanız var anlamına gelmese de, birkaç şikayetin bir arada bulunması durumunda göz doktorunuza başvurunuz.

Astigmatizmam olduğunu nasıl anlarım

Astigmatizma tanısı, göz doktorunuzun yapacağı muayene sonucunda kesinleşir. Astigmatizma miyopi ve hipermetropi gibi diğer refraksiyon kusurları ile beraber görülebilir. Astigmatizmanın miktarı zaman içinde artabileceğinden, yıllık göz muayenesi uygundur.

Astigmatizma nasıl tedavi edilir

Astigmatizmanın büyüklüğü ne olursa olsun, gözlük ya da kontakt lenslerle düzeltilebilir ya da refraktif cerrahi ile tedavi edilebilir. Bir erişkinde ilave miyopi ya da hipermetropi yoksa ve düşük numaralı astigmatsa, herhangi bir şikayeti olmadığı sürece, gözlük kullanmak zorunda değildir. Ancak astigmatizması belirgin ya da yüksekse bu durumda tedavi için göz doktoru aşağıdakilerden birini önerecektir;

1. Gözlük

2. Kontakt lens: Astigmatlarda kullanılan kontakt lenslere ‘torik kontak lensler’ denilir. Göz doktorunuz gözünüze uygun lensi size tavsiye edecek ve uygulayacaktır

3. Refraktif cerrahi: Tedavinin bir diğer kısmı korneanın yapısının değiştirilmesi ilkesinden yola çıkan refraktif cerrahidir.Bu tedavi sonucunda amaçlanan hastanın gözlük veya kontakt lens kullanımından kurtulmasıdır.

Hipermetrop Göz

Hipermetropide göze giren ışık retina üzerine düşmeyip daha geriye odaklanır. Hipermetroplar genelde uzağı net görebilirken yakın mesafelerde zorlanırlar. Çocuklarda lensin odaklamasına (akomodasyon) yardımcı olan kaslar kuvvetli çalışır. Bu yüzden hipermetrop olsalar dahi uzağı da yakını da net görebilirler. Ancak ilerleyen yaşla beraber bu odaklama mekanizması zayıflar ve erişkin hipermetroplarda yakın görmede problem ortaya çıkabilir.

Hipermetropi neden oluşur

Hipermetroplarda gözün ön arka uzunluğu kısadır ya da odaklama gücü zayıftır. Hipermetropi genelde aileseldir. Doğumda çocuklarda belirli bir miktar hipermetropi olması doğaldır, çocuk büyüdükçe hipermetropi çoğunlukla azalır.

Hipermetropinin belirtileri nelerdir

Başağrısı, göz yorgunluğu, yakın mesafedeki objelere net görmede problem olması ve zorlanılması, okuma ve bilgisayar kullanma gibi yakın mesafeyi ilgilendiren işlerle meşgul olurken başağrısı ya da gözlerde ağrı ve yorgunluk oluşmasıdır.

Hipermetropim olduğunu nasıl anlarım

Hipermetropi tanısı, göz doktorunuzun yapacağı muayene sonucunda kesinleşir. Özellikle çocuklarda hipermetropi olduğunu anlamak için odaklama kaslarını zayıflatan damlaların kullanıldığı muayene yapılması şarttır.

Hipermetropi nasıl tedavi edilir

Hipermetropi gözlük ya da kontakt lenslerle düzeltilebilir ya da refraktif cerrahi ile tedavi edilebilir. Diğer kusurlarında olduğu gibi hipermetropinin tedavisinde aşağıdaki seçenekler mevcuttur:

1. Gözlük: hipermetropinin büyüklüğüne bağlı olarak, gözlüğünüzü devamlı ya da sadece okuma ve dikiş dikme gibi yakın mesafe işlerle meşgulken kullanabilirsiniz. Hipermetropide gözlük reçeteniz ‘+2.00’ örneğinde olduğu gibi artı değerli olacak, numara yükseldikçe lensin gücü de artacaktır.

2. Kontakt lens: Göz doktorunuz gözünüze uygun lensi size tavsiye edecek ve uygulayacaktır.

3. Refraktif cerrahi: Tedavinin bir diğer kısmı korneanın yapısının değiştirilmesi ilkesinde yola çıkan refraktif cerrahidir. Bu tedavi sonucunda amaçlanan hastanın gözlük veya kontakt lens kullanımından kurtulmasıdır.